"Wiedzieć, że się nic nie wie, to jest szczyt wiedzy
A niewiedzę brać za wiedzę, to jest choroba"
Lao-Cy

środa, 13 czerwca 2012

Leonardo da Vinci

Leonardo da Vinci (1452-1519), urodzony w Vinci, w prowincji Florencja, był  nieślubnym  dzieckiem notariusza.  W wieku 17 lat zaczął terminować w pracowni Verrocchia, a zanim ukończył 20 lat był już mistrzem cechu. Leonardo da Vinci był nie tylko malarzem, rzeźbiarzem i architektem, lecz także położył podwaliny pod rozwój m.in.  anatomii i aeronautyki, opisał krążenie płynów w organizmie człowieka, projektował broń, studiował fizykę atmosfery i pisał notatki opublikowane później w Traktacie o malarstwie. Dzięki swym wybitnym uzdolnieniom i wynalazczości przez wielu uznawany jest za najbardziej wszechstronnie utalentowanego człowieka w historii ludzkości. 


 Poza 15 obrazami Leonarda da Vinci do dziś przetrwało 7000 stron jego notatników z rysunkami, szkicami naukowymi i zapiskami. Swoje notatki Leonardo da Vinci sporządzał pismem lustrzanym. Być może czynił tak, ponieważ chciał je zachować w tajemnicy, jednak jest bardziej prawdopodobne, iż spowodowane to było leworęcznością artysty – bowiem pisząc w ten sposób nie rozmazywał atramentu.

 Obraz Leonarda da Vinci Mona Liza czyli La Gioconda jest nie tylko najbardziej znanym przykładem zastosowania techniki sfumato, lecz również najlepiej rozpoznawanym portretem na świecie. W Polsce dobrze znany jest także obraz Dama z gronostajem (Dama z łasiczką), ponieważ jest jedyną pracą artysty, która znajduje się w polskich zbiorach (Muzeum Czartoryskich w Krakowie).
Zarówno w swoich obrazach, jak i w Traktacie o malarstwie Leonardo da Vinci rozwinął zasady perspektywy powietrznej, którą określał jako „wielką odległość pomiędzy okiem a górami, przez co wydają się one niebieskie, prawie w kolorze powietrza; pola także stają się tym bardziej niebieskie, im dalej są od naszych oczu”.
Ze wszystkich artystów renesansu włoskiego Leonardo da Vinci był najbardziej uwrażliwiony na uroki przyrody, wolnego krajobrazu, na ukształtowanie terenu, szatę roślinną i faunę. Bardzo wiele jego rysunków to studia zwierząt, drzew, kwiatów, łańcuchów górskich – szczególne zaś miejsce zajmowały w nich studia związane z żywiołem wody. Leonardo da Vinci wytykał artystom włoskim powierzchowność w przedstawianiu pejzażu - sam chętniej umieszczał swe postaci w otoczeniu przyrody, niż wśród regularnych linii budynków.
 Najbardziej klasyczno-renesansowym i najbardziej „włoskim” dziełem Leonarda da Vinci była Ostatnia Wieczerza. Używamy tu czasu przeszłego, gdyż dzieło to uległo tak dużym zniszczeniom i tylekrotnie było restaurowane, że z jego oryginału pozostała zaledwie kompozycja oraz schemat perspektywiczny. Z autentycznego dotknięcia pędzla Leonarda - z świateł, cieni, kolorów, fizjonomii postaci nie pozostało nic w stanie pierwotnym.

Mona Lisa

Obraz powstał w początkach XVI wieku (ok. 1503–1506), a obecnie znajduje się w paryskim Luwrze, będąc własnością rządu Francji. Jest to jeden z najsłynniejszych i najbardziej cenionych obrazów z czasów renesansu. O jego olbrzymiej wartości świadczy osobliwy rekord. Podczas przenosin na tymczasową wystawę w Waszyngtonie w 1962 roku, obraz został ubezpieczony na kwotę 100 milionów dolarów.

"Mona Lisa" jest obrazem charakteryzującym się raczej ciemnymi i chłodnymi barwami. Dominuje w nim zieleń i to zarówno w szacie samej Mony, jak i w znajdującym się za nią lesie. Kompozycja jest zdecydowanie statyczna, lecz otwarta.Większość ekspertów twierdzi, że modelką jest kobieta o imieniu Lisa Gherardini, żona bogatego florenckiego kupca Francesca Giocondo (stąd tytuł La Gioconda), który zamówił ten portret u da Vinci.

"Dama z łasiczką"


Leonardo da Vinci namalował obraz "Dama z łasiczką" około 1485- 1490 roku. Jest to obraz olejny, na desce orzechowej o wymiarach 54, 8 na 40,3 cm. Leonardo sportretował Cecylie Gallerani, kochankę księcia Ludovico Sforza. W 1800 roku obraz zakupił Adam Jerzy Czartoryski. W czasie powstania listopadowego dzieło zostało wywiezione do Paryża. Około 1880 roku sprowadzone do Krakowa, do tworzonego Muzeum Czartoryskich. W 1939 obraz zagrabili hitlerowcy roku, służył jako dekoracja wawelskiej rezydencji Hansa Franka, wywieziony następnie do Niemiec skąd w 1946 roku ponownie sprowadzony do Krakowa.

Życie na poczekaniu






"Życie na poczekaniu" pióra Wisławy Szymborskiej to poetycka refleksja nad życiem. Autorka nawiązuje w niej do popularnej w kulturze koncepcji theatrum mundi (świat jako teatr). Jej istotę bardzo dobrze oddają słowa pochodzące z jednego z dramatów Williama Szekspira:


"Świat jest teatrem, aktorami ludzie,

którzy kolejno wchodzą i znikają,
Każdy tam aktor niejedną gra rolę..."

Podmiotem lirycznym w wierszu Szymborskiej jest aktorka. I to z jej perspektywy przedstawiany jest świat. Aktorka ma świadomość, że ma w tym spektaklu życia do odegrania jakąś rolę, której właściwie nie zna. Wie jedynie, że ta rola została jej narzucona, wie także, że nie może wymienić jej na żadną inną. Nie pozwolono jej dokonać wyboru, ale zarazem nie wiemy kim jest ów "Wielki Spektator", który rozdaje karty w tej grze; poetka nie przedstawia go z imienia. Brak scenariusza zmusza aktorkę do nieustannego improwizowania. Dlatego nie nadąża za narzuconym jej z góry tempem i zwrotami akcji. Czuje się nieprzygotowana do uczestniczenia w życiu, nazywanym przez nią "zaszczytem".
Ponieważ zaangażowana do spektaklu życia aktorka jest ambitna, pragnie wyznaczone jej zadanie wykonać jak najlepiej, ale pęd wydarzeń sprawia, że czuje się ona zagubiona. Swoje niepowodzenia tłumaczy nie opuszczającą ją trema. Zarazem taki wyjaśnienie własnych niepowodzeń jest dla niej bolesnym upokorzeniem. Skarży się, że jej występ odbywa się w okropnych warunkach, że nie możliwości prób powierzonej jej roli. Tempo akcji paraliżuje, a poszczególne epizody można zagrać tylko raz. Nie dano jej prawa do powtórek, czas nie cofa się bowiem. Każdy jej ruch, gest zostają utrwalone, nawet kwestie i sceny, które nie zostały dokończone. Ten pęd zdarzeń sprawia, że nawet charakter kształtowany jest w biegu ("charakter jak płaszcz w biegu dopinany"). Na tej gonitwie za nieznanym mijają kolejne dni, a aktorka nie zna scenariusz żadnego z nich, bieg wydarzeń jednak zaskakuje ją nieustannie. A jednak nie wszystko jest tu tak przypadkowe, jak mogło się wydawać. Nie ma tu nic prowizorycznego, począwszy od sceny, a kończąc na najmniejszych nawet rekwizytach. Wszystko to wykonano według ściśle określonego planu. Zapalające się światła to znak, że przedstawienie rozpoczyna się znowu. Jego głównym bohaterem jest skazany na tremę i niepewność człowiek, wydany na pastwę nie mającej końca improwizacji. Najgorsza jest samotność na scenie i konieczność stawienia czoła tym zadaniom. Prawdziwą udręka jest poczucie niepewności i niestabilności wyznaczonej roli. A widownią spektaklu jest tłum codziennie mijanych ludzi, którzy obserwują gesty, ruchy, mimikę. Żadnego błędu nie można cofnąć...

Wisława Szymborska "Fotografia z 11 września"

Wiersz Wisławy Szymborskiej Fotografia z 11 września jest jedną z pierwszych, literackich reakcji na wydarzenia wrześniowe 2001 roku. Poetka znana jest ze swojej „czujności” na wydarzenia naszego czasu, który nie tylko „jest polityczny”, ale też często wskutek tej polityczności zbrodniczy. W tomie Chwila oprócz omawianej Fotografii... znaleźć można również liryk Jacyś ludzie przedstawiający dramat uchodźstwa i wojny, tułaczki i bezdomności, a z wcześniejszych publikacji chociażby - Terrorysta on patrzy.
Wiersz odebrany został przez krytykę bardzo skrajnie – pojawiły się nawet głosy, że Noblistka niepotrzebnie ów wiersz popełniła. Z pewnością brak mu dynamiki i puenty, do jakiej przyzwyczaiła nas poetka, ale odrzucenie tych elementów było jednak konieczne, aby uwypuklić, wydobyć ponad strukturę wiersza, nie tylko ludzki dramat tamtej chwili lecz także ponadludzką istotę rzeczy.
Odrzucenie dynamiki w wierszu było konieczną konsekwencją obranej poetyki, poetyki opisu statycznej sytuacji, zarejestrowanej na fotografii. Sytuację tę zarysowuje poetka w pierwszej strofie:
Skoczyli z płonących pięter w dół
jeden, dwóch, jeszcze kilku
wyżej, niżej.

Motyw teatru świata w literaturze


Wiliam Szekspir "Hamlet"
Utwór jest przykładem realizacji motywu teatru w teatrze. Hamlet, książę duński, widzi ducha zmarłego ojca, który mówi mu, że został zamordowany przez swojego brata, Klaudiusza. Hamlet obiecuje, że pomści ojca. Nie potrafi jednak zrobić tego jawnie, więc sprowadza na dwór trupę aktorską, która ma wystawić sztukę Zabójstwo Gonzagi, ale tekst ma być zmodyfikowany, ponieważ Hamlet dodał pewne fragmenty swojego autorstwa. Oczywiście fragmenty te mają pokazywać morderstwo dokładnie tak, jak został zabity ojciec Hamleta. Na przedstawieniu Hamlet ma obserwować zachowanie stryja. Jedna ze scen przedstawia śpiącego króla, który zostaje zamordowany, gdyż wlano mu do ucha truciznę, a potem ta sama osoba zaleca się do żony zmarłego. Oczywiście zdenerwowany Klaudiusz opuszcza przedstawienie, a wraz z nim reszta widzów. Scena ta utwierdza Hamleta w przekonaniu, że rzeczywiście stryj jest mordercą i obietnicy danej ojcu powinien dotrzymać. Istotne wydaje się tu odwrócenie słynnego toposu świat jako teatr. Szekspir wydaje się mówić: teatr jest światem i konsekwentnie realizuje motyw teatru w teatrze. Oprócz Hamleta warto także zwrócić uwagę na Sen nocy letniej i Burzę.





Motyw teatru świata w literaturze


Jan Kochanowski "O żywocie ludzkim"
Fraszka Kochanowskiego odnosi się przede wszystkim do przekonania, ze wszystko w życiu jest nieistotne, mało ważne, jest drobnostką, błahostką. Podmiot liryczny, filozof, hołduje tu typowej stoickiej zasadzie złotego środka, która głosiła, że nie należy popadać w skrajne namiętności, uczucia, ponieważ wszystko, co posiadamy, jest jedynie chwilowe. Kochanowski pokazuje tu motyw pochodny od toposu teatrum mundi, a mianowicie motyw człowieka-Bożego igrzyska. Otóż człowiek jest też marionetką, ale nie w rękach niesprecyzowanych sił wyższych, a w rękach Boga. On to decyduje o wszystkim, naśmiewa się z wszelkich działań człowieka zmierzających do osiągnięcia tytułów i bogactwa. Podobną wizję przedstawia Kochanowski w Pieśni IX Ksiąg wtórych.



Wisława Szymborska

Wisława Szymborska (1923–2012) – polska poetka, felietonistka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1996.
Wisława Szymborska debiutowała na łamach „Dziennika Polskiego” wierszem Szukam słowa w 1945. W 1952 w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” wydała pierwszy tom poetycki Dlatego żyjemy, w tym samym roku została członkiem Związku Literatów Polskich. W latach 1953–1966 była kierownikiem działu poezji „Życia Literackiego”, następnie w latach 1967–1981 publikowała tam felietony Lektury nadobowiązkowe, które pisała do 2002. W 1983 nawiązała współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym”. Od 1988 była członkiem Pen Clubu, od 2001 była członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury.

Stasys Eidrigeriaus plakat do sztuki "Wielki Teatr Świata"

  • głowa - maska
  • mała ręka - rola nie do tej postaci
  • rozdarta szata - pustka
  • wzrok -pusty, bez wyrazu, bez emocji
  • wąskie,skrzywione usta - niczym kreska
  • nos - jakby doklejony
  • ręka w kieszeni - bezwład

Ryszard Kapuściński

Ryszard Kapuściński (ur. 4 marca 1932 w Pińsku (obecnie Białoruś), zm. 23 stycznia 2007 w Warszawie) – polski reportażysta, publicysta, poeta i fotograf, zwany "cesarzem reportażu".
Był najczęściej, obok Stanisława Lema, tłumaczonym za granicą polskim autorem.


Kapuściński przez wiele lat publikował w "Czytelniku", pod koniec życia w "Znaku". Przed jego śmiercią ukazały się:
  • 1962 Busz po polsku
  • 1963 Czarne gwiazdy
  • 1968 Kirgiz schodzi z konia
  • 1969 Gdyby cała Afryka
  • 1969 Che Guevara – Dziennik z Boliwii (przekład i przypisy R. Kapuścińskiego)
  • 1970 Dlaczego zginął Karl von Spreti?
  • 1975 Chrystus z karabinem na ramieniu
  • 1976 Jeszcze dzień życia
  • 1978 Wojna futbolowa
  • 1978 Cesarz
  • 1982 Szachinszach
  • 1986 Notes (tomik wierszy)
  • 1988 Wrzenie świata (zbiór)
  • 1990 Lapidarium
  • 1993 Imperium
  • 1995 Lapidarium II
  • 1997 Lapidarium III
  • 1998 Heban
  • 2000 Lapidarium IV
  • 2000 Z Afryki (album fotograficzny)
  • 2001 Lapidarium V
  • 2003 Autoportret reportera
  • 2004 Podróże z Herodotem
  • 2006 Prawa natury (tomik wierszy)
  • 2006 Ten Inny
  • 2007 Lapidarium VI
Po śmierci autora wydano:
  • 2007 Rwący nurt historii. Zapiski o XX i XXI wieku
  • 2008 Dałem głos ubogim

Charakterystyka Hajjle Selasje

Hajle Sellasje I – charakterystyka bohatera      „Cesarza”

W »Cesarzu« ten cesarz właściwie się nie pojawia, pisał Kapuściński. Faktycznie, osobiście Hajle Sellasje nie w książce nie zabiera głosu, lecz robią to ludzie, którzy przez całe swoje życie mu służyli. Z ich relacji zbudowany został portret władcy Etiopii i jej ostatniego cesarza.

Świadomość, że mamy do czynienia z reportażem mówi nam, że
cesarz był postacią prawdziwą. Hajle Sallasje I urodził się 23 lipca 1892 roku jako Tafari Makonnen, a zmarł 27 sierpnia 1975 roku. W 1916 roku został namaszczony przyszłym cesarzem, jako kuzyn córki Menelika II, Zauditu, która przejęła tron po Ijascu V. Wówczas młody książę otrzymał tytuł Ras Tafari (Straszliwy Książę). Już w 1916 roku objął władzę w państwie w imieniu swojej kuzynki, lecz dopiero po jej śmierci, w 1930 roku ogłosił się Cesarzem Haile Selassie I, Zwycięskim Lwem Plemienia Judy, Wybrańcem Boży, Królem Królów Etiopii. Na mocy jego reform Etiopia przekształciła się monarchii absolutnej w monarchię konstytucyjną. Jego rządy zostały przerwane w 1935 roku na prawie sześć lat, ponieważ w tym okresie czasu afrykańskie państwo zostało najechane przez faszystowskie Włochy.

Dramat Szekspirowski a dramat klasyczny

Dramat antyczny
Dramat szekspirowski "Makbet"
trójjedność czasu, miejsca, akcji nie ma jedności czasu - akcja toczy się w ciągu 17 lat, miejsca - pałac, wrzosowisko, akcji - wiele wątków
trzech aktorów i chór dowolna ilość aktorów, sceny zbiorowe, brak chóru
podział na stasimony i epejsodiony podział na akty i sceny podział na akty i sceny
akcja przyczynowo-skutkowa akcja przyczynowo-skutkowa
styl, język podniosły język nie zawsze podniosły - monolog Odźwiernego
na początku sztuki prolog, na końcu dokonuje się katastrofa występuje prolog - otwiera dramat, dokonuje się katastrofa
wiersz: iloczas różne style - wiersz biały, proza
akcja rozgrywa się w wyższych sferach - na scenie obecni ludzie z wyższych stanów na scenie obecni i królowie i ludzie z niższych sfer o Odźwierny
temat zaczerpnięty z Homera lub mitologii temat zaczerpnięty ze starych legend, kronik
nie ma tego wprowadzenie przyrody - mówi się o jej zachowaniu aby np. spotęgować nastrój grozy
motywacja boska - człowiek jest zły lub dobry z woli bogów każdy jest "kowalem swego losu"
człowiek jest jednoznacznie określony, ma określone cechy jest np. dobry, zły człowiek przeobraża się na naszych oczach - Makbet, lady Makbet, są monologi wewnętrzne dla dopełnienia obrazu bohatera
wyraźne oddzielenie fantazji od realiów - oddzielnie przedstawiony świat bogów i oddzielnie świat ludzi wątki: fantastyczne i realistyczne, przeplatają się między sobą i się na siebie akładają
sceny gwałtów, sceny zabójstwa relacjonowane są przez jednego z aktorów zabójstwo dokonuje się na oczach widzów
uboga dekoracja zmienna dekoracja
role grane tylko przez mężczyzn w maskach role grane bez masek, role kobiece odgrywane przez młodych chłopców

niedziela, 10 czerwca 2012

Jan Kochanowski Tren X

 TREN X



Jan Kochanowski

Jan Kochanowski jest najsłynniejszym polskim poetą doby Renesansu, jest także pierwszym polskim poetą wielkiego formatu. Był osobą niezwykle wykształconą, oczytaną, dużo podróżował po Europie. Bez wahania można go nazwać człowiekiem Renesansu. Zaadaptował na polskie warunki większość antycznych gatunków, takich jak pieśń, tren, fraszka. Odwołując się do kultury i literatury antycznej, czerpiąc z nich wzorce stworzył (wraz z Mikołajem Rejem) podwaliny polskiego języka literackiego. Do najsłynniejszych dzieł poety należą cykle utworów: Pieśni, Fraszki, napisane pod koniec życia Treny oraz oparty na historii wojny trojańskiej dramat Odprawa posłów greckich.

Jan Kochanowski - tren IX

TREN IX




Makbet i Lady Makbet

Makbet i Lady Makbet - porównanie postaci



Lady Makbet - charakterystyka

Jedną z pierwszoplanowych postaci w "Makbecie" Szekspira jest Lady Makbet - żona Makbeta, władcy Kawdoru. Lady Makbet to postać, którą można nazwać "czarnym charakterem". Wszystkie cechy swojego charakteru, nawet te pozytywne wykorzystuje ona w celu czynienia zła. Z treści utworu nie dowiadujemy się niczego na temat wyglądu zewnętrznego tej kobiety, gdyż nie jest tu on ważny.
Główną cechą Lady Makbet jest chciwość. To właśnie żądza bogactw i władzy kieruje jej zachowaniem. Żona głównego bohatera skłania go do popełniania zbrodni. Aby przekonać męża do swych niecnych planów wykorzystuje ona swój intelekt. Mimo tego że Makbet dostrzegał zło tkwiące w zamiarze zgładzenia Dunkana, który był jego krewnym, uległ perswazjom swej żony.
Lady Makbet odrzucała wszystkie cechy charakteru mogące według niej świadczyć o słabości (np. okazywanie uczuć rodzinnych lub współczucia). Nawet wyrzuty sumienia dręczące jej męża po dokonaniu morderstwa, według niej są oznaką braku siły, która u przyszłego władcy powinna być cechą dominującą.
Na końcu utworu ujawniają się jej głęboko skrywane wyrzuty sumienia, które potem przeradzają się w koszmary nocne. Podświadome wyrzuty sumienia doprowadzają ją w końcu do samobójstwa.
Dramat pt. "Makbet" przedstawia Lady Makbet jako bezwzględną morderczynię, która ponosi całkowitą klęskę. Mimo, że osiągnęła swój cel, kończy swe życie, gdyż nie potrafiła udźwignąć ciężaru popełnionych przez siebie krzywd. Za haniebne czyny Lady Makbet sama sobie wymierzyła należną karę co w naszych oczach może ją odrobinę zrehabilitować.

Makbet - charakterystyka


Makbet jest na początku szlachetnym i lojalnym rycerzem oraz obrońcą króla Dunkana. Usłyszawszy wróżbę czarownic, że ma zostać tanem Kawdoru, a później królem, już pozwolił dojść do głosu zbrodniczym myślom, które męczą go, ale które zawładnęły nim i nie dają mu spokoju. Obawia się sam przed sobą tych nieludzkich wprost podszeptów niezdrowej ambicji, od których po prosu włos mu się jeży na głowie, a serce bije przyspieszonym rytmem.  Jest wewnętrznie rozdarty, a w duszy jego toczy się walka, o czym świadczą słowa skierowane do żony, kiedy prosi ją, by zrezygnowali z tych morderczych zamiarów wobec króla, tym bardziej, że władca dopiero co obdarzył go godnością i majątkiem, a uznanie króla i sławę, którą cieszył się wśród ludzi, drogo okupił w walką. A jednak ten waleczny rycerz uległ namowom i kaprysom żony. Po spełnieniu tego straszliwego czynu, Makbet nie zaznaje spokoju, dręczą go ciągłe lęki, nienawidzi Banka, który domyśla się, kto i dlaczego zabił króla.  Bez skrupułów pozbywa się więc swego najlepszego przyjaciela nasyłając na niego i jego syna płatnych morderców. A jednak raz stawszy się mordercą, morduje dalej, bo już nie może oprzeć się swemu losowi Z jego rozkazu giną dzieci i żona Makdufa. Jest nieczuły i obojętny na cierpienia innych, nawet na cierpienie żony, ale może dlatego, iż podświadomie to ją obwiniał za to, co się stało. Gdy Sejton poinformował go, że królowa zmarła, cynicznie stwierdza, że wybrała złą porę na umieranie, a Sejtonowi zarzuca nadgorliwość w przynoszeniu złych wieści. Mimo swej zbrodniczości nie jest Makbet do końca „czarnym charakterem”, ma chwile wahania, rozterek, dręczą go popełnione czyny zbrodnicze. Gdy dochodzi do finalnej walki z Makdufem, chce się wycofać, bo jeszcze wierzy przepowiedni, dlatego uprzedza Makdufa, że dotąd nie unikał żadnej walki, ale z nim nie chce pojedynku, bo on, zrodzony z kobiety, nie jest w stanie go pokonać. Nie chce mieć jeszcze dodatkowo jego, na i tak obciążonym sumieniu i chce, by Makduf zrezygnował z walki z nim.
 Do końca jest pyszny i zadufany w sobie. Jego chora ambicja i pragnienie władzy zabiły w nim uczucia wyższe, pozbawiły szacunku dla innych i dla siebie samego.

William Szekspir

WILLIAM SZEKSPIRurodził się w 1564 roku w mieście Stratford W roku 1582 w wieku siedemnastu lat, ożenił się ze starszą od siebie kobietą o osiem lat – Anną Hathaway. Pół roku później, przyszło na świat pierwsze jego dziecko – Zuzanna; później narodzili się bliźniaki: Judyta i Hamnet.
     Sześć lat później Szekspir opuścił swoją żonę i dzieci, przenosząc się do Londynu, gdzie spędził dwadzieścia lat. Pracował w teatrze, pisał kolejne swoje utwory i szybko stał się b
W 1596 roku zmarł jego jedyny syn – Hamnet. Szekspirowi nie przeszkodziło to w dalszych sukcesach na scenie Londynu. W 1598 roku wzniesiono nowy teatr: The Globe („Pod Kulą Ziemską”), którego William był udziałowcem. W owym teatrze, poeta wystawił wiele swoich największych sztuk: Hamlet, Jak wam się podoba, Juliusz Cezar, Wieczór Trzech Króli, Życie Henryka V.
Najlepsze lata twórczości Szekspira, jednak dopiero się rozpoczynały. Na tronie angielskim zasiadł nowy król: Jakub I, który był wielkim miłośnikiem teatru, dzięki czemu, William ze Zespołem Lorda Szambelana zdobył jego uznanie i zyskał tytuł Sług Jego Królewskiej Mości. Zespól posiadał teatr The Globe i pierwszą w Londynie salę teatralną. W tym czasie Szekspir stworzył swoje największe tragedie: Król Lear, Makbet, Otello.
ardzo popularnym dramatopisarzem. W 1613 roku podczas spektaklu Szekspira (już bez jego udziału), spłonął teatr The Globe, rok później został odbudowany, a w 1644 roku rozebrany.
     23 kwietnia 1616 roku w Stratfordzie zmarł William Szekspir. Jego ciało zostało złożone w prezbiterium kolegiaty Świętej Trójcy. W swoim testamencie nic nie wspomniał o swoich utworach, co stało się powodem licznych spekulacji na temat prawdziwego autora. Do dziś wielu ludzi przypuszcza, że wszystkie wielkie dramaty i komedie napisał filozof Francis Bacon (1561-1626), inni twierdzą, że autorem tych utworów jest wybitny dramaturg Christopher Marlowe (1564-1593?), którego śmierć upozorowano.

William Szekspir "Makbet"

Autor: William Szekspir.

Tytuł: Makbet (org. Macbeth).

Rodzaj literacki: dramat.

Gatunek literacki: tragedia szekspirowska.

Data powstania utworu: około 1606 roku.

Pierwsze wydanie: w 1623 roku w Pierwszym Folio – zbiorze dzieł Szekspira, opublikowanym już po śmierci artysty.

Epoka: tzw. epoka elżbietańska, czyli przełom renesansu i baroku.

Czas akcji: XI wiek.

Miejsce akcji: Szkocja (pałac Forres, zamek Inverness, zamek Fajf, zamek Dunsinan, wrzosowisko, pieczara czarownic), Anglia (pałac króla Edwarda).

Główni bohaterowie: Makbet, Lady Makbet, Banko, Makduf, Malkolm.

Problematyka: bezwzględna walka o władzę, jej demoralizująca siła.